Independence Day: 15મી ઓગસ્ટ એટલે જશ્ન-એ-આઝાદી દિવસ. આ એ દિવસ છે, જ્યારે વર્ષ 1947માં દેશને અંગ્રેજોની ગુલામીમાંથી આઝાદી મળી હતી. ત્યારથી સ્વતંત્રતા દિવસની સમગ્ર દેશમાં ભારે ઉત્સાહ સાથે ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આ પ્રસંગે રાષ્ટ્રીય રાજધાની દિલ્હીમાં એક ખાસ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. વડાપ્રધાન લાલ કિલ્લા પર ધ્વજ ફરકાવે છે. આ પછી તેઓ લાલ કિલ્લાએથી રાષ્ટ્રને સંબોધન કરશે. આ ખાસ અવસર પર શેરીઓ અને મહોલ્લાઓથી લઈને શાળાઓ, કોલેજો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ સુધી તિરંગો ફરકાવવામાં આવે છે. બાળકો હોય કે મોટાઓ, આ દિવસે દરેક વ્યક્તિ સ્વતંત્રતાની ઉજવણીમાં ડૂબેલા જોવા મળે છે. જો તમે પણ 15 ઓગસ્ટના રોજ ધ્વજ ફરકાવવા જઈ રહ્યા છો તો તેના સંબંધમાં કેટલાક નિયમો છે, જે જાણવું ખૂબ જ જરૂરી છે. જો તમે આ નિયમો નથી જાણતા અને તિરંગાનું અપમાન કરો છો તો તમે જેલ પણ જઈ શકો છો. જાણો તિરંગો ફરકાવવા સંબંધિત નિયમો.
તિરંગો ધ્વજ ફરકાવવાના નિયમો શું છે?
- તિરંગો ધ્વજ ફરકાવતા પહેલા એ નક્કી કરવું જરૂરી છે કે તે ક્યાંયથી વળેલો કે ગંદો નથી.
- ધ્વજ ફરકાવવા માટે વપરાતો તિરંગો ખાદી, સુતરાઉ અથવા સિલ્કનો હોવો જોઈએ.
- ધ્વજ આકારમાં લંબચોરસ હોવો જોઈએ, જેમાં લંબાઈ-પહોળાઈનો ગુણોત્તર 3:2 હોવો જોઈએ.
- ધ્વજમાં ભગવો રંગ નીચે તરફ લહેરાવી શકાતો નથી.
- અગાઉ તિરંગો ધ્વજ માત્ર સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્ત વચ્ચે જ ફરકાવી શકાતો હતો, જો કે હવે તેને રાત્રે પણ ફરકાવવાની છૂટ છે.
- તિરંગો ધ્વજ ક્યારેય જમીનને સ્પર્શવો જોઈએ નહીં, તેને જમીન પર પણ ન રાખવો જોઈએ.
- સરકારના આદેશ વિના ધ્વજ અડધી કાઠીએ લહેરાવવો જોઈએ નહીં.
- ઉડતા ત્રિરંગા ધ્વજને પાણીમાં ડૂબાડવો જોઈએ નહીં, તેના પર કંઈપણ લખવું જોઈએ નહીં.
- તિરંગો એવી જગ્યાએ લહેરાવવો જોઈએ જ્યાંથી તેને દરેક વ્યક્તિ જોઈ શકે.
- જો તિરંગાની સાથે અન્ય કોઈ ધ્વજ લહેરાવવો હોય તો તેને રાષ્ટ્રધ્વજના સ્તરે લહેરાવવો જોઈએ નહીં.
જાણો શું છે ભારતીય ફ્લેગ કોડ?
ધ્વજવંદન અંગે ભારતીય ધ્વજ સંહિતા (Flag_Code_of_India) લાગુ પડે છે. તેનો અમલ 26 જાન્યુઆરી 2002ના રોજ કરવામાં આવ્યો છે. ફ્લેગ કોડ ઓફ ઈન્ડિયામાં ધ્વજ ફરકાવવા અંગે ઘણા નિયમો છે. એક ખાસ કાયદો બનાવવામાં આવ્યો છે, જેથી કોઈ પણ રીતે તિરંગાનું અપમાન ન થઈ શકે. તેમાં ધ્વજ ફરકાવવા માટે વપરાતા ત્રિરંગાના માપ, લંબાઈ અને અન્ય નિયમોનો ઉલ્લેખ છે.
જો કોઈ ભૂલ થાય તો સજા થઈ શકે
જો તમે ધ્વજવંદન માટે જઈ રહ્યા હોવ તો મહત્વપૂર્ણ નિયમો જાણવું જરૂરી છે. એટલું જ નહીં, જો કોઈ વ્યક્તિ કોઈપણ રીતે ધ્વજને નુકસાન પહોંચાડતો પકડાય તો તેને જેલમાં જવું પડી શકે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ ધ્વજને નુકસાન પહોંચાડે છે અથવા તેનું મૌખિક અથવા લેખિત રીતે અપમાન કરે છે, તો તેને ત્રણ વર્ષ સુધીની કેદ અથવા દંડ અથવા બંને સજા થઈ શકે છે. તિરંગા ધ્વજના વ્યવસાયિક ઉપયોગની મંજૂરી નથી અને ન તો કોઈને સલામી આપવા માટે તિરંગાને નીચે ઉતારી શકાય છે.
